حضرت فاطمه(س) کوثر بیکران حق

 

چکیده:

راجع به شخصیت والای حضرت فاطمه (س) بیش از پنجاه آیه قرآن تأویل و تفسیر شده است. این نوشتار تحت عنوان فاطمه کوثر بیکران حق به رشته تحریر درآمد و نگارنده در پی آن است که با استفاده از سوره مبارکه کوثر، گذری بر شخصیت و عظمت و فضایل والای حضرت صدیقه کبری (س) داشته و عناوینی از قبیل پیشگویی و اعجاز سوره، معنی و مراد کوثر، وجوه نامگذاری فاطمه زهرا (س) به کوثر، ارتباط کوثر محمدی با کوثر بهشتی، فاطمه به عنوان حقیقتی یکدانه در عالم خلقت، مورد بحث قرار گرفته و سپس فاطمه زهرا (س) بعنوان برترین و جامع‌ترین الگو عالم بشریت در همه ابعاد زندگی (سجاده بندگی، جلوه‌گاه وارستگی، عرصه وظایف خانوادگی، حیا، عفاف، حجاب، ایثار، انفاق، ساده زیستی و جبهه فرهنگی، سیاسی....) برای همه عصرها، نسل‌ها معرفی و در نهایت به یکی از ضروری‌ترین عرصه که بایستی به فاطمه زهرا (س) اقتداء کرد یعنی عرصه دفاع از حریم ولایت و امامت و استمرار آن یعنی ولایت فقیه در عصر غیبت امام زمان (عج) اشاره گردید؛ چه اینکه فاطمه زهرا (س) همچون کوثر بیکران الهی به عنوان اسوه و الگوی بی‌نظیر همیشه سرسبز و حیات بخش استمرار داشته و درس و عبرتی برای همه عصرها و نسل‌ها در طول تاریخ خواهد بود. 

لطفا برای دیدن بقیه به ادامه ی مطلب بروید:  

مقدمه:

سخن گفتن از شخصیت بی‌نظیر فاطمه (س) شم بهشتی می‌خواهد، چه اینکه پیامبر خدا فرمود:

کلما اشتقت الی رائحه الجنه شممت رائحه ابنتی فاطمه. 1

هر زمان مشتاق بوی بهشت می‌شوم دخترم فاطمه (س) را می‌بویم و بوی بهشت از او استشمام می‌کنم.

و در روایتی که فریقین بر آن تأکید دارند پیامبر خدا (ص) در شب معراج از بهشت عبور می‌کرد، جبرئیل امین از میوه درخت طوبی به آن حضرت داد و هنگامی که به زمین بازگشت نطفه فاطمه (س) از آن میوه بهشتی منعقد شد.2  کوثری که عطای ویژه الهی است. موجودی که زهره سماء و زهرای زمین است. چهره‌ای که ثمر نتیجه هستی است. بانویی که در شمار معصومین است.3 خود معصومه، پدر معصوم، شوهر معصوم، فرزندان معصوم می‌باشند.

بانویی که محبت و ولایت او و خاندان او مزد رسالت و از فرائض دینی بشمار می‌آید.4

صدیقه طاهره‌ای که مظهر رضای الهی و غضب ربوبی است.5

و مدال افتخار سیده نساءالعالمین را در فرآینش به خود اختصاص داده است6. بانویی که امام صادق (ع) فرمود:

و هی الصدیقه الکبری و علی معرفتها دارت القرون الاولی.

او صدیقه کبری است که بر محور شناخت او قرنهای گذشته دور زده است.7

اگر چه پیرامون شخصیت آسمانی بانوی بانوان جهان حضرت فاطمه زهرا (س) بسی کتابها نگاشته شده و فراون سخن رانده شده است، اما گویا اگر هزاران برابر آن نیز قلم زده شود و سخن گفته شود باز قطره‌ای در مقابل اقیانوس بی‌کرانة فضیلت‌های حضرتش می‌باشد.

و به تعبیر حکیمانه حضرت آیت الله جوادی آملی، گفتار و نوشتار هر چه بلند و پر معنا و نغز و رسا باشد، توان معرفی شخصیتی که اصلش از عالم ملکوت و شاخ و برگش در جهان ناسوت گسترده است را ندارد8. عارفی همچون حضرت امام خمینی ره با آن جایگاه علمی و عرفانی‌اش از درک عظمت و مقام والای حضرت زهرا (س) اظهار عجز و ناتوانی کرد و فرمود: هر کس با هر بینش درباره او سخن گفته است از عهدة ستایش او بر نیامده است. چونکه دریا را در کوزه‌ای نتوان گنجاند9.

فضل زهرا را بشر کی توان احصا کرد

قطره را قدرت نباشد وصف از دریا کند

و من خود را قاصر می‌دانم در مورد حضرت صدیقه ذکری کنم10. فاطمه به مرتبه‌ای رسیده است که دست همه از او کوتاه است. حضرت فاطمه یک فرد معمولی نبود بلکه یک موجود ملکوتی است که در عالم به صورت انسان ظاهر شده است. موجودی الهی جبروتی در صورت یک زن ظاهر شده است.

زن که تمام خاصه‌های انبیاء در اوست، زنی که اگکر مرد بود نبی بود، زنی که اگر مرد بود جای رسول الله (ص) بود11.

ما را کجا به کوی تو ممکن بود وصول

کانجا خیال را نبرد قدرت نزول

در وصف ذات پاک و کرامات بی‌حدت        

گردیده نطق الکن و حیران شـود عقـول12

مقام معظم رهبری مدظله‌العالی هم فرمود:

برای انسان‌های کوچکی مثل من خیلی دشوار است که بخواهند دربارة آن عظمت سخن بگویند. ما خیال و یک تصویر و یک نقش در ذهنمان می‌گذرانیم، این کجا و واقعیت‌ها و حقیقت‌ها که بسی عظیم‌تر از ذهن است کجا- واقعاً دختر پیامبر معمای ناگشوده ذهن بشر و معارف بشری است، حقیقتاً برای ذهن قاصر ما، آن علو درجه معنوی و ملکوتی ام الائمه- النجباء (س) قابل درک نیست و به قدر فهم خود ممکن است شمه‌‌ای از رشحات را درک کنیم13.

آری فاطمه مجهوله القدر است همانگونه که مخفیه القبر است14. منزلت و قدر او مجهول و نهان است همان سان که تربت و قبر او مخفی و پنهان است. لذا آن حضرت را فاطمه نامیده‌اند چونکه مردم از شناخت حقیقت او دور مانده و محروم شده‌اند.

قال الصادق (ع): انما سمیت فاطمه لان الخلق فطموا عن معرفتها15.

پس چه قلمی سزاوار ترسیم شخصیت ملکوتی حضرت فاطمه است، چه فکری یارای توانایی درک فضائل او را داراست چگونه ممکن است ابعاد شخصیت آن بزرگوار در گفتار ما خاکیان محدود، جلوه‌گر شود. پس باید اعتراف و اذعان نمود که انسان نمی‌تواند شخصیت والای حضرت را آنگونه که هست درک کند و تبین نماید. و برای شناخت و معرفتی مقام والای آن حضرت باید از سرچشمه وحی و سخنان معصومین استمداد طلبید، چه اینکه فاطمه را غیر از خدا و رسول (ص) و ائمه (ع) نشناختند و اگر احادیثی هم از خاندان وحی رسیده به اندازه فهم مستمعان بوده، نه به اندازه مرتبت او16. و از سوی دیگر با گذشت بیش از چهارده قرن هنوز ابعاد گوناگون زندگانی حضرت زهرا (س) در اوج غربت و مظلومیت بسر می‌برد و متاسفانه زوایای زندگی او برای بشریت در هاله‌ای از گمنامی و ابهاد قرار دارد.

و از اینکه دست اندرکاران آن کنگره نورانی قدمی در معرفی آن بانوی بزرگ اسلام گرفته‌اند جای تقدیر و تشکر دارد. و این مقاله بر آن است تا فاطمه (س) را از دیدگاه وحی معرفی نماید. اما از آنجا که در مورد شخصیت فاطمه (س) و جایگاه والای آن حضرت در قرآن آیات فراوان بطور مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد17، نظیر آیات (تطهیر، مودت، مباهله، ابرار، امانت، ذی‌القربی، صلوات، نور، ضرب‌المثل، بیوت، مرج‌البحرین یلتقیان، ایذاء، سوره قدر، سوره کوثر18 و...)

ولیکن با توجه به اینکه تفسیر و توضیح اینها در یک مقاله امکان ندارد و حق آنها اداء نمی‌گردد. لذا آنچه در این نوشتار می‌آید فقط تفسیر و توضیح سوره مبارکه کوثر در مورد عظمت بی‌نظیر فاطمه زهرا (س) بعنوان کوثر قرآن است.

امید است این عرض ادب و ارادات به پیشگاه پرعظمت حضرت صدیقه کبری مقبول درگاه حق. و فرزندش حضرت مهدی (عج) واقع شود و گامی کوچک در معرفی حضرت بعنوان بهترین الگو برای همه عصرها و نسل ها برداشته شود.

خداوندا، ما را از برکات این خیر کثیر که به پیامبرت مرحمت فرموده‌ای نصیب فرما.

بسم‌الله الرحمن الرحیم. انا اعطیناک الکوثر فصل لربک و انحران شانئک هوالابتر

ترجمه: ای پیامبر، مسلماً به تو کوثر (خیر کثیر و برکت فراوان) عطا خواهیم کرد، پس (به شکرانة این نعمت بزرگ) برای پروردگارت نماز بخوان و شتر قربانی کن- مسلماً دشمن تو ابتر و بلاعقب است.

«مشخصات سورة کوثر»

1- بنابر مشهور در مکه نازل شده است ولی بعضی احتمال مدنی بودن آن را داده‌اند و این احتمال نیز داده شده است که این سوره دوباره نازل شده یکبار در مکه و بار دیگر در مدینه ولی روایاتی که در شأن نزول این سوره در تفاسیر فریقین ذکر شده، قول مشهور را که این سوره مکی است تایید می‌کند.

2- کوچکترین سوره قرآن است که دارای سه آیه می‌باشد.

3- پانزدهمین سوره به ترتیب نزول و یکصد و هشتمین سوره به ترتیب قرآن موجود است.

4- نام این سوره (کوثر) از اولین آیة آن نشأت گرفته شده است.

5- امام صادق (ع) فرمود: هر کس در نمازهای واجب و مستجب سوره کوثر را بخواند خداوند از آب کوثر نصیب او می‌کند19.

6- این سوره کوچک در طول تاریخ همانند ندارد و دشمنان معاند اسلام که در نابودی اسلام از هیچ کوششی کوتاهی نکردند و نمی‌کنند، از آوردن کوچک‌ترین سوره مانند کوثر عاجز مانده‌اند و خداوند هم در قرآن فرمود، ان کنتم فی ریب مما نزلنا علی عبدنا فأتوا بسوره من مثله20.

ترجمه: اگر شکی در قرآنی که بر حضرت محمد (ص) بندة خود فرستادیم دارید، پس مثل یک سوره آن را بیاورید.

شأن نزول: عاص بن وائل از سران مشرکان مکه بود، بعد از فوت پسر رسول الله (ص) بنام عبدا..، پیامبر خدا را ابتر نامید و عرب هم کسی را که پسر نداشت ابتر (بلاعقب) می‌نامید21 سوره کوثر نازل شد و پیامبر اکرم را به اعطای کوثر و نعمت‌های فراوان بشارت داد و دشمنان را ابتر خواند.

اعجاز سوره کوثر: مرحوم علامه طباطبایی فرمود سوره کوثر یکی از ملاحم و خبرهای غیبی قرآن کریم است، چونکه خداوند بعد از ارتحال پیامبر اکرم برکتی در نسل آن جناب قرارداد به طوری که در همه عالم هیچ نسلی معادل آن دیده نمی‌شود با آنکه این همه بلاها بر سر ذریه پیامبر آوردند و گروه گروه آنها را کشتند.22

با توجه به اینکه این سوره مکی است و حکومت و امکانات در دست مشرکان مکه بود و مسلمین در وضع خوبی نبودند و فرزندان پسری پیامبر از دنیا رفته بودند و دشمنان هم زخم زبان می‌زدند و پیامبر را ابتر می‌نامیدند و از آنجائیکه فرزند پسری را تداوم بخش برنامه پدری می‌داشتند، لذا امیدوار بودند با رفتن پیامبر کسی نیست که راه او و آئین او را ادامه دهد و پیامبر از این جریان ناراحت بود و خداوند هم هنوز به پیامبر فاطمه (س) را نداده بود.

نزول این سوره در آن فضا و شرایط هم تسلی‌خاطر و بشارت بزرگ بر پیامبر بود تا در برابر یاوه‌گویی‌های دشمنان قلب مبارکش آزرده نشود و در عزم آهنین او فتور و سستی راه نیابد و از انبوه جمعیت آنها و امکانات فراوانی مادی که در اختیار دارند نگران نشود، چرا که خیلی که منبع هم خیرات است اعطاء خیر کثیر را به پیامبر نوید می‌دهد که به احدی نداده است. از سوی دیگر پاسخ کوبنده‌ای به سران کفر و شرک و ضربه‌ای بود به امیدهای دشمنان اسلام. و از طرف دیگر بصورت غیبی خبر می‌دهد که پیامبر بلانسل و دودمان نمی‌ماند بلکه نسل و دومان او زیاد خواهد شد و دشمنان پیامبر ابتر خواهند ماند.23

پس این سوره پیشگویی برای آینده است که آینده از آن پیامبر است و خبرهای اعجازآمیز از آینده‌های دور و نزدیک، که همه این پیشگویی‌ها محقق شد، هم خیرات و برکات فراوان بر پیامبر نازل شد و هم دودمان پیامبر در جهان بطور فراوان وجود دارند و هم دشمنان پیامبر که در آن زمان زیاد بودند تار و مار شدند و امروز آثاری از آنها باقی نمانده است، در حالیکه طوائفی، همچون بنی‌امیه و بنی‌عباس که به مقابله با پیامبر و فرزندان او برخاستند، روزی آنقدر جمعیت داشتند که کسی فکر نمی‌کرد ابتر شوند و همه آنها از بین بروند24.

و هم برنامه اسلام و قرآن که آئین پیامبر بود در سراسر جهان گسترده و فراگیر شد.

توضیح و تفسیر آیه: انا اعطیناک الکوثر: در این جمله کوتاه برای بیان مطلب چند تاکید بکار رفته است.

-ان- از ادات تاکید در ادبیات عرب است

- ضمیر جمع بجای‌ مفرد- روال طبیعی این بود که ضمیر مفرد و بصورت متکلم وحده ذکر گردد (انی) اما ضمیر جمع و بصورت متکلم‌ مع‌الغیر آورده شد (انا) و این تعبیر برای بیان عظمت است25.

- ذکر فعل ماضی بجای مضارع تأکید سوم است.

خداوند در این سوره به پیامبرش تسلی‌خاطر می‌دهد که در آینده به تو خیر کثیر خواهیم داد... و در اینجا باید فعل مضارع آورده شود اما ماضی ذکر شد و در ادبیات عرب ذکر ماضی بجای مضارع تاکید دیگر بر مطلب است که تحقق این وعده آنقدر حتمی است که مثل اینکه محقق شد. پس در اینجا با سه تاکید به پیامبرش می‌گوید، ما مسلماً و محققاً و حتماً به تو کوثر خواهیم داد.

نکته دیگر: تعبیر اعطیناک دلیل بر این است که کوثر عطیه الهی به پیامبر است اما در مورد قرآن تعبیر اتیناک بکار بوده شد. و لقد اتیناک سبعا من المثانی و القران العظیم26. و قد اتیناک من لدنا ذکراً 27. اما در اینجا تعبیر اعطیناک بکار برده شده است که نوعی اعطاء و بخشش و بشارت بزرگی به پیامبر عظیم‌الشان است، که بداند آن خدایی که منبع همه خیرات و برکات است، کوثر را در اختیار او نهاده است و کوثر عطیه بزرگ و ویژه الهی است که و بدیهی است هر قدر معطی با عظمت‌تر معطی هم مهم‌تر و با ارزش تر خواهد شد.

با توجه به اینکه مخاطب پیامبر اکرم (ص) است و خداوند علی اعلی و غنی مطلق و سرچشمه همه خیرات و برکات به پیامبرش وعده کوثر می‌دهد. این چه معنی دارد؟ با ملاحظه معطی و معطی‌الیه ارزش معطی بیشتر روشن خواهد شد.

اگر معطی فرد معمولی باشد یا اینکه خداوند باشد فرق دارد و یک وقت عطاء کننده خداوند است یکی وقت فرد معمولی است و از سوی دیگر گاهی به انسان معمولی چیزی می‌دهند و گاهی به افضل انبیاء و خیر خلق الله چیزی می‌دهند. یک وقت به پیامبری که جبرئیل و قرآن بر او نازل و به اوج کمال رسیده به او بشارت خیر کثیر می‌دهند و یک وقت به فرد معمولی بشارت خیر کثیر می‌دهند. به عبارت دیگر خیر کثیر نزد بازاری و تاجر و میلیارد هر کدام به معنای خاص خودش است.

خداوند متعال در این سوره به افضل انبیاء بشارت کوثر و خیرات و برکات فوق از حد و حصر می‌دهد پس توجه به معطی و معطی و معطی‌الیه، عظمت کوپر بیشتر روشن می‌شود. و در واقع سوره کوثر، اسم با مسمی است در عین کمی آیات و کلماتش، در بردارنده اسرار و رموزی است که بزرگان و مفاخر، از دستیابی به عمق آن به عجز و توانایی خویش اعتراف کردند.

معنا و مراد کوثر: کوثر بر وزن فوعل وصف است که از کثرت گرفته شده و به معنی خیر و برکت فراوان است و به افراد سخاوتمند هم کوثر گفته می‌شود.28

برای کوثر29و علامه طباطبایی تا 26 قول ذکر نموده‌اند30‌. گستره معنایی این واژه چنان وسیع و جامع است که از جمله «خیر بی‌نهایت» را می‌تواند شامل شود و هر کس به مقدار پایه معرفتی خویش چیزی فهمیده و سخنی بیان کرده و مطلبی نوشته است ولی ظاهر این است که غالباً اینها از قبیل بیان مصادیق برای این مفهوم وسیع و گسترده است و با توجه به شأن نزول و سیاق آیات و کلمه ابتر و تسلی بودن سوره و روایات متعدد وارده از ائمه (ع) به نظر می‌رسد و مراد از کوثر یا بازرترین مصداق آن، فاطمه زهرا (س) است.

مرحوم علامه طباطبایی علاوه بر ادعای مستفیضه بودن روایات فرمودند: مناسب‌ترین معنی کوثر، کثرت ذریه پیامبر از طریق صدیقه کبری (س) است که شرق تا غرب عالم را فرا گرفته است31. فخررازی مفسر بزرگ اهل سنت در ضمن بیان تفسیرهای مختلف کوثر گفت:

قول سوم این است که این سوره به عنوان رد بر کسانی نازل شد که عدم وجود اولاد را بر پیامبر اکرم خرده می‌گرفتند. بنابراین،  معنی سوره این است که خداوند بر پیامبر نسلی می‌دهد که در طول زمان باقی می‌مانند. بعد گفت: این از عجائب است چونکه در طول تاریخ تعداد زیادی از ذریه پیامبر را کشتند اما در عین حال جهان مملو از آنهاست و علمای بزرگی در میان آنها از قبیل باقر، صادق و رضا و نفس زکیه... وجود دارند در حالی که در زمان نزول قران با آنکه از بنی‌امیه اولاد و نسل زیادی بود، اما الان چیزی از آنها در عالم وجود ندارد32.  پس مراد از کوثر فراوانی ذریه و ماندگاری نسل پیامبر می‌باشد که فقط از طریق وجود با برکت حضرت فاطمه تحقق یافته و خداوند نسلی بی‌نظیر و ماندگار در طول تاریخ به پیامبرش عطا فرمود.

نکته: مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر شریف المیزان فرمود، ظاهر انا اعطیناک الکوثر منت است.33  با آنکه روش و دأب بزرگان و اشخاص کریم این نیست که اگر چیزی به کسی می‌دهند به رخ او بکشند و منت بگذارند، اما این کوثر چیست که این معادلات بهم می‌خورد و خداوند متعال به رخ جیب خود می‌کشد و می‌فرماید ما به تو کوثر عطاء کردیم.

مطلب دیگر اینکه خداوند متعال بدون مقدمه و ریاضت و زحمت این کوثر را به پیامبرش عطا نمی‌کند، بلکه باید چهله بگیرد، لذا جبرئیل امین نازل شد. سلام خدا را به رسولش ابلاغ کرد و عرضه داشت چهل شبانه روز از خدیجه دوری گزین. نبی‌مکرم اسلام روزها روزه و شبها تا صبح عبادت، وقتی جبرئیل و میکائیل در غروب روز چهلم خدمت پیامبر خدا رسیدند یک ظرف غذا جلوی پیامبر اکرم گذاشتند و بعد از تناول افطاری از این غذا، به سمت منزل حرکت کرد و بدین‌سان نور فاطمه منعقد شد34. اگر موسی کلیم بعد از چهله (و واعدنا موسی ثلثین لیله و اتممناها بعشر و تم میقات ربه اربعین لیله 35) آماده شد تا جبرییل بر او نازل و تورات را به او تلاوت کند. اما خداوند متعال به پیامبر اسلام بعد از چهل سالگی و نزول جبرئیل و قرآن، چه چیزی خواهد عطاء کند که نیاز به ریاضت دارد. آری نور فاطمه در حالی منعقد می‌شود که والدین او از رهگذر چهل شبانه روز ارتباط خالصانه با خداوند به اوج طهارت روحی دست یافته‌اند و خمیر مایه آن از پاک‌ترین و بهترین میوه‌های بهشتی تکوین یافته است. و کوثر یکی از نامهای مبارک حضرت صدیقه کبری می‌شود. اگر الله اسم جامع و مستجمع همه صفات الهی است، اسم کوثر هم جامع صفات حضرت زهراست، لذا علامه شهید مطهری فرمود: « کوثر بالاترین و مهمترین توصیف است».

وجوه نامگذاری فاطمه زهرا (س) به کوثر:

1- فاطمه کوثر است چونکه فراوانی و ماندگاری دودمان پیامبر اکرم فقط از طریق وجود با برکت فاطمه زهرا (س) در جهان تحقیق یافته و خداوند نسلی بی‌نظیر و ماندگار به پیامبر اکرم عطاء فرمود این وجه مطابق با شأن نزول هم هست و دشمنان اسلام با مرگ فرزندان پسری پیامبر اکرم، او را ابتر نامیدند، اما خداوند در آن زمان به پیامبرش تسلی داد که کوثر نصیب او خواهد نمود و این وجه دو جهت دارد.

الف: یازده امام معصوم از فاطمه زهرا (س) می‌باشند. اگر خداوند به حضرت مریم یک عیسی داد، اما به حضرت فاطمه زهرا (س) یازده عیسی بلکه بالاتر از عیسی داد و عیسای مریم یکی از یارانحضرت مهدی فرزند حضرت زهرا می‌باشد. و به تعبیر حضرت علامه حسن‌زاده آملی خداوند به فاطمه زهرا یازده قرآن ناطق داد پس بفهم معنای آیه انا اعطیناک الکوثر را 36.

ب: هزاران هزار نفر از فرزندانو دودمان پیامبر اکرم از طریق فاطمه زهرا (س) سراسر جهان وجود دارند که در میان آنها علماء بزرگ و مراجع تقلید و در عصر ما همچون حضرت امام خمینی ره و مقام معظم رهبری هستند که منشأ خیرات و برکات فراوان شده‌اند.

علامه طباطبائی، فخر رازی و دیگر مفسران بزرگ قرآن به این موضوع هم اشاره نموده

2-فاطمه کوثر است به خاطر آنکه همه باید به او اقتدا کنیم و دستورات و معارف و احکام دین را بوسیله او و فرزندان او بگیریم این همه روایاتی که از ابواب مختلف اسلام از ائمه معصومین به ما رسیده که فقط در کتاب شریف وسائل‌الشیعه قریب سی و پنج هزار روایت وجود دارد، از طریق فرزندان حضرت صدیقه کبری بوده است. همچنانکه حضرت امام خمینی ره نیز به این مطلب اشاره فرمودند38.

3- فاطمه کوثر است چونکه عمده‌ترین رمز بقای اسلام از طریق فاطمه است.

اگر فاطمه نبود ائمه هم نبودند، لذا از اسلام هم خبری نبوده است. اگر حسین فاطمه نبود بنی‌امیه اسلام را از بین می‌بردند، اگر فرزندان زهرا (س) نبودند بنی‌العباس اسلام را محو می‌کردند. اگر اسلام در سراسر کرة زمین گسترش یافت با حضور و ایثارگری ائمه و ذریه پیامبر بوده است. و اصولاً رمز بقای اسلام ناب محمدی (ص) و علوی (ع) از طریق فرزندان فاطمه در طول تاریخ بوده است. یعنی همچنانکه فرزندان جسمانی پیامبر به وسیلة فاطمه زهرا (س) در جهان گسترش یافت، آئین پیامبر و تمام ارزش‌های دینی و قرآنی و ولایی هم توسط فاطمه و فرزندانش و علماء و نویسندگان و فقها و محدثین و مفسران محافظت و گسترش یافت.

آری وجود فاطمه منبع خیر کثیر است که هم باعث ماندگاری رسالت پیامبر شده است و هم عامل جاودانگی نسل پاک او.

چه زهرا شد علت مبقی دین

چــه زهــرا که گــر ذات پاکش نبودی

دل آسوده می‌باشد اندر زمانه

زمین گـــردد از نسل پــاکت گلستان         

چه زهرا که از عالمی گشته مهتر

شدی غنچه دیـن و رســــم تــو پــرپــر

که نسل تو بر پاست زین یکه دختر

زمــــان گــــردد از آل طــه منـــــور 39

4- فاطمه زهرا (س) خیر کثیر است، چونکه اگر این عالم پا برجاست و به انسان رزق و روزی می‌رسد به طفیل وجود نازنین فرزندان حضرت زهرا (س) است. اما صادق (ع) فرمود:

لو بقیت الارض بغیر امام لساخت40. اگر زمین بدون حجت خدا باشد زمین اهلش را فرو می‌برد بیمنه رزق الوراء و بوجود ثبتت الارض و السماء به طفیل وجود حجه خدا آسمان و زمین پا برجاست و روزی می‌دهند و در زیارت جامعه هم در خطاب به ائمه معصومیت (ع) عرضه می‌داریم بکم یمسک السماء ان تقع علی‌الارض. بواسطه شما آسمانها نگه‌داری می‌شود و بر زمین نمی‌افتد اگر هم و غمی و مشکلی از انسان رفع می‌شود بواسطه فرزندان فاطمه (س) است. بکم ینفس الهم و یکشف الضر و اگر اعمال ما قبول می‌شود بواسطه آنهاست. بکم تقبل الطاعه المفترضه»41.

5- فاطمه زهرا (س) کوثر است. چونکه از فاطمه مصحفی باقیمانده است که ارث ولایت است و ائمه (ع) برای مسائل گوناگون به آن مراجعه می‌کنند. و علم گذشته و حال و آینده در آن وجود دارد که خودش به حضرت امیر (ع) گفت: ادن لاحدثک بما کان و بما هن کائن و بما لم یکن الی یوم القیمه حین تقوم الساعه42 و حضرت امام خمینی (ره) در این باره می‌فرمایند:

من راجع به حضرت صدیقه سلام الله علیها خودم را قاصر می‌دانم که ذکری بکنم، فقط اکتفا می‌کنم به یک روایت که در کافی شریفه است و با سند معتبر نقل شده است و آن روایت این است که حضرت صادق (ع) سلام الله علیه می‌فرماید: فاطمه سلام الله علیها بعد از پدرش 75 روز زنده بودند در این دنیا بودند و حزن و شدت بر ایشان غلبه داشت و جبرئیل می‌آمد خدمت ایشان و به ایشان تعزیت عرض می‌کرد و مسائلی از آینده نقل می‌کرد43.  ظاهر روایت این است که در این 75 روز مراوده بوده است، یعنی رفت و آمد جبرئیل زیاد بوده است و گمان ندارم که غیر از طبقه اول از انبیای عظام دربارة کسی اینطور وارد شده باشد که در ظرف 75 روز جبرئیل این رفت و آمد داشته است و مسائل را در آتیه‌ای که واقع می‌شده است. مسائل را ذکر کرده است و آنچه که به ذریه او می‌رسیده است. در آتیه، ذکر کرده است و حضرت امیر هم آنها را نوشته‌ است. کاتب وحی بوده است حضرت امیر، همان طوری که کاتب وحی رسول خدا بوده است... کاتب وحی حضرت صدیقه در این 75 روز بوده است. مسئله آمدن جبرئیل برای کسی یک مسئله ساده نیست. خیال نشود که جبرئیل برای هر کسی می آید و امکان دارد بیاید، این یک تناسب لازم است بین روح آن‌کسی که جبرئیل می‌خواهد بیاید و مقام جبرئیل که روح اعظم است... این تناسب بین جبرئیل که روح اعظم است و انبیای درجة اول بوده است مثل رسول خدا و موسی و عیسی و ابراهیم و امثال اینها، بین همه کس نبوده است. بعد از این هم بین کسی دیگر نشده است. حتی دربارة ائمه همه من ندیده‌ام که وارد شده باشد اینطور که جبرئیل بر آنها نازل شده باشد فقط این است که برای حضرت زهرا سلام‌الله علیها است آنکه من دید‌ه‌ام که جبرئیل بطور مکرر در این 75 روز وارد می‌شده و مسائل آتیه‌ای که بر ذریة او می‌گذشته است، آن مسائل را می‌گفته است و حضرت امیر ثبت می‌کرده است و شاید یکی از مسائل که گفته است راجع به مسائلی است که در عهد ذریة بلند پایة او حضرت صاحب سلام الله علیه است برای او ذکر کرده است که مسائل ایران جزو آن مسائل باشد، ما نمی‌دانیم.44

حاصل این مراوده جبرائیل با حضرت زهرا (س) در عرض 75 روز مصحف فاطمه شد که ارث ولایت و مجموعه گرانسگی است و حضرت امام خمینی ره در وصیتنامة خود فرمود: ما مفتخریم که صحیفه فاطمه که کتاب الهام شده از جناب خداوند متعال به زهرای مرضیه است از ماست.

6- فاطمه کوثر است. چون که در حجره‌ای کوچک و محقر انسانهایی تربیت کرد که به سبب عدد چهار، پنج نفرند اما به حسب واقع تمام قدرت حق تعالی و صفات الهی در این خانواده متحلی شد. نورشان از عالم خاک تا آنسوی افلاک و از عالم ملک تا آنسوی ملکوت اعلی می‌درخشد45.

7- فاطمه کوثر است، چونکه نبی مکرم اسلام فرمود: اگر همه نیکی ها و خوبی‌ها و ارزشهای عالم بصورت یک شخص در آید، آن شخص فاطمه است بلکه برتر و بزرگتر است و لو کان الحسن شخصاً لکان فاطمه بل هی اعظم.46

و به تعبیر امام خمینی (ره): تمام ابعادی که در انسان متصور است در فاطمه (س) جلوه کرده، او موجود ملکوتی است که در این عالم بصورت انسان ظاهر شده. موجود الهی جبروتی که در صورت یک انسان ظاهر شده است. زنی که تمام خاصه‌های انبیاء (ع) در اوست.47

8- فاطمه کوثر است، چونکه روایت شده، لولاک لما خلقت الافلاک و لولا علی لما خلقتک و لولا فاطمه لما خلقتکما.48

پس براساس این روایت، خلقت پیامبر و ائمه و این عالم با آن همه کرات و سیارات و کهکشانها و مواهب خدادادی، از برکت وجودی فاطمه (س) است.

آری اگر فاطمه نبود آدم دم نمی‌زد، نوح نوحه نمی‌کرد. ابراهیم در آتش سوخت و موسی در نیل غرق و نسیم مسیح نمی‌وزید و بوی گل محمدی آفاق و انفاس عالم را در نمی‌وردید.

اگر فاطمه نبود محمد (ص) را مادر (ام ابیها)49 و علی را همسر و حسن و حسین، سید شباب اهل الجنه نبودند، اگر فاطمه نبود مهدی (عج) نبود و اگر مهدی نبود مهد عالم نمی‌جنبید و نبض زمان نمی‌تپید، زمین اهلش را می‌بلعید و اگر فاطمه نبود روح خدا خمینی (ره) نمی‌خروشید و سید علی خامنه‌‌ای، علی زمان نمی‌شد.

هستیِ هستی به بود فاطمه است

مهر محراب سجود فاطمه است

قصـه را کـــوته کنــم کـــانــــدر ازل

عـلت خلقــت وجــود فــاطمــــه است

9- فاطمه کوثر است: چونکه از فاطمه زهرا (س) آثاری زیادی از جهت نظری و شیوه‌های عملی برای بشریت باقی مانده است، از قبیل انفاق و ایثار: (یطعمون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا)50. عبادت و بندگی، اخلاص. زهد و ساده زیستی، صبر و بردباری، عصمت، عفت، حجاب، همسرداری، تربیت فرزندان، شیوه‌های دفاع از ولایت و امامت، فعالیت‌های سیاسی اجتماعی، خطبه‌ها و رفتار و سخنان فاطمه (س) و ... اما از حضرت مریم چیزی باقی نمانده است.

10- فاطمه کوثر قرآن است، چونکه خیرات و برکات او در فردای قیامت هم نصیب محب فاطمه می‌شود. چونکه محبت به فاطمه (س) در فردای قیامت مایة نجات انسان است.

پیامبر خدا فرمود: یا سلمان من احب فاطمه ابنتی فهو فی الجنه و من ابغضها فهو فی النار، یا سلمان حب فاطمه ینفع فی ماه من المواطن ایسر ذلک المواطن الموت و القبر و المیزان و المحشر، الصراط و المحاسبه51.

ای سلمان هر کس دخترم فاطمه را دوست داشته باشد در بهشت و هر کس با او دشمنی کند در جهنم است ای سلمان محبت فاطمه درصد مکان نفع می‌رساند از جمله هنگام مرگ- قبر- میزان- مشحر- صراط و موقع حسابرسی.

در یک روایت نورانی دیگر خداوند متعال در خطاب به فاطمه زهرا (س) فرمود:

و عزتی و جلالی و ارتفاع مکانی لقد الیت علی نفسی من قبل ان اخلق السموات و الارض بالفی عام ان لا اعذب مجیبک و محبی عترتک من النار52. به عزت و جلالم سوگند، دو هزار سال قبل از خلقت آسمان و زمین به خود سوگند یاد نموده‌ام که دوستان تو و دوستان عترت تو را به آتش جهنم عذاب نکنم. چهره زهرای اطهر که مظهر عطوفت رحمانی و رأفت یزدانی است نسبت به شیعیان و پیروان ولایت که گرد عصیان و غبار طغیان بر سیمای جانشان نشسته است همانند باران رحمتی شست و شوگر ذنوب و رافع کدورات است. الهی و سیدی اسئلک بالذین اصطفیتهم و ببکاء ولدی فی مفارقتی ان تغفر لعصاه شیعتی و شیعتی ذریتی53. ای معبود و مولای من، به حق انسان‌های برگزیده‌ات و به حرمت اشک‌های فرزندانم از تو مسألت می‌کنم که گناهکاران شیعیان من و پیروان فرزندانم را مورد آمرزش و مغفرت قرار بده.

11- فاطمه کوثر قرآن است. چونکه نسبت خانوادگی او شهره جهانی دارد. پدری چون پیامبر اسلام افضل انبیاء و مادری چون خدیجه کبری که پیشرفت اسلام مدیون اوست. کسی که بارها خداوند به او سلام رساند، همسری چون علی مرتضی (ع) که برترین انسان بعد از پیامبر و خانه زاد خداست. فرزندانی چون حسن و حسین (ع) سیدی شباب اهل الجنه، خود معصومه، پدر معصوم، همسر معصوم و فرزندان معصوم.

نبی مکرم اسلام، به دخترش فرمود: یا فاطمه خیر الانبیاء منا و هو ابوک خیر الاوصیا منا و هو بعلک و منا سبطا هذه الامه و سیدی شباب اهل الجنه الحسن و الحسین و هما ابناک و الذی نفسی بیده، منا مهدی هذه الامه و هو من ولدک؛ ای فاطمه بهترین انبیاء از ماست و او پدر توست بهترین اوصیا از ماست و او شوهر توست حسن و حسین سرور جوانان اهل بهشت از ماست و آنها فرزندان تو هستند قسم به خدائی که جان من در دست اوست مهدی این امت از ماست و او هم از فرزندان تو است.

12- فاطمه کوثر زلال و جوشان قرآن است. چونکه هر کس به در خانه او مراجعه کرد و به او توسل جست ناامید برنگشت. سند بزرگ این فضیلت آیه مبارکه « و یطعمون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیراً54» می‌باشد، عموم راویان شیعه و سنی شأن نزولی برای این آیه نقل کرده اند که حضرت زهرا (س) و اهل بیت طبق نذری که کرده بودند، سه روز را روزه گرفتند. در حالیکه خود نیازمند بودند و علی (ع) سه من جو جهت افطار قرض نمود. هنگام افطار سائلی بر در خانه آمد و اظهار نیاز کرد، حضرت فاطمه (س) و اهل خانه، مسکین را بر خود مقدم و سهم خودشان را انفاق کردند و خود با آب افطار نمودند، روز دوم هم موقع افطار یتیمی بر در خانه آمد و باز هم غذای خود را به او بخشیدند و با آب افطار نمودند و روز سوم هم اسیری موقع افطار بر در خانه آمد و آن روز هم ایثار کردند و غذای خود را انفاق نمودند و سوره دهر در شأن فضیلت اهل بیت نازل شد55.

ارتباط کوثر قرآن با کوثر بهشت

یکی از حقایق که در بین همه مسلمین شایع و در جوامع روایی و تفسیری شیعه و سنی بصورت متواتر وجود دارد مسئله حوض کوثر در بهشت است که نبی مکرم اسلام هم در حدیث معروف و متواتر ثقلین فرمودند: انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی ان تمسکتم بهما لن تضلوا ابداً و انهما لن یفترقا حتی یردا علی الحوض56.

دو میراث گرانسنگ در میان شما بر جای من می‌نهم، کتاب خدا و عترتم. این دو از هم جدا نخواهند شد تا در حضو کوثر بر من وارد آیند، حوض کوثر نهری است که مؤمنان برای لیاقت یابی حضور در بهشت از آب پاک و پاک کننده آن می‌نوشند تا لیاقت ورود به حریم کبریایی را بیابند.

اینکوثر بهشتی چه نسبتی با کوثر قرآن که همان کوثر محمدی یعنی وجود نازنین حضرت زهرا (س)، دارد؟

درک این مطلب مشکل است اما با توجه به حدیث ثقلین شاید به همین اندازه بشود گفت که: صاحب کوثر بهشتی رسول خدا و ساقی آن امیرمؤمنان و حقیقت آن باطن فاطمه زهرا (س) است. بنابراین حوض کوثر میعادگاه قرآن و عترت است که اتحاد و یگانگی قرآن و عترت آشکار می‌شود، چرا که حقیقت قرآن امری جدای از حقیقت اهل بیت نیست، بلکه یکی قرآن ناطق و دیگری قرآن صامت است.

آری تجلی باطن و حقیقت فاطمه زهرا (س) در بهشت برین، سرچشمه کوثر است که طهارت بخش بهشتیان برای فیض حضور الهی می‌باشد.

پس فاطمه، طاهره‌ای است که طهارت بخش اهل بهشت، بتولی است که لیاقت بخش فیض حضور الهی، تقیه‌ای است تلاقی گاه قرآن و عترت با نبوت.

او کیست که هم قران را و هم نبوت را و هم امامت را در خود جای داده است و در دوران زندگی کوتاهش هم تداوم بخش رسالت پدر و حفاظت بخش امامت و ولایت همسر و ایمن بخش کتاب خدا، استمرار دهنده خط رسالت و امامت است57.

شگفتا که شگفتی و شیفتگی بشر را با تو پایانی نیست:

نخل نبوت زتو شد بارور

باغ امامت زتو شد پر شجر

مهر تو رخشان زبلندای عرش

سفره تو گسترةْ عرش و فرش

علت غایی به دو عالم تویی

جوهرة عالم و آدم تویی

خلق تو را امر تو را جان تــو راست

جلوه‌ گه صورت جـانان تــو راست58

فصل لربک وانحر؛

اکنون که چنین است برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن.

این کوثر و خیر کثیر و نعمت بزرگ، شکرانه عظیم هم لازم دارد و لذا فقط برای پرودگار خودت و منعم این نعمت شکرگزار باش و در عمل هم نماز بخوان و سر به سجده شکر بگذار و هم خونی بریز و شتر قربانی کن.

فاء در فصل، فاء تفریع است پس به خاطر اعطاء کوثر و عطیه الهی هم برترین عبادت را که نماز باشد بجاآور و هم بزرگترین قربانی که نحر شتر باشد انجام بده.

لربک یعنی مربی این کوثر رب توست. فاطمه را خدا تربیت کرده پس بخشنده و تربیت کننده این عطیه، همان رب توست پس عبادت و قربانی را فقط برای او انجام بده.

نکته: روش بزرگان این نیست اگر به کسی چیزی می‌دهند در مقابل از او چیزی بخواهند این از اشخاص بزرگ و کریم صحیح نیست تا چه رسد به خداوندی که خالق کریم و کریمان است اما سؤال این است این دأب و روش بزرگان چرا در این سوره مراعات نشد و خداوند متعال در مقابل اعطاء کوثر قرآن، به پیامبرش دستور می‌دهد که دو کار را انجام بدهد، هم نماز بخواند و هم خونی بریزد. این دلالت دیگر بر عظمت آن عطیه الهی یعنی کوثر دارد.

ان شانئک هو الابتر

ترجمه مسلماً دشمن توابتر و بلاعقب است.

ان- از ادات تاکید در ادبیات عرب است.

هو ضمیر فصل در ادبیات عرب برای تأکید هم بکار می‌رود.

در زمان نزول قرآن دشمنان پیامبر، دارای فرزند و نوه و نتیجه زیاد بودند بطوری که طوائف بنی‌امیه، بنی‌عباس قابل شمارش نبودند59، اما نبی‌ مکرم اسلام دارای فرزند نبود. این آیه مبارکه که در آن شرایط با دو تأکید فرمود، حتماً دشمن تو ابتر و بلاعقب است و این پیشگویی قرآن، الان محقق شده است و از اخبار غیبی و اعجاز قرآن به شمار می‌آید و به تعبیر مرحوم علامه طباطبایی. این از ملاحم و خبرهای غیبی قرآن کریم است.60

دشمنان پیامبر با مرگ فرزندان پسری، خوشحال، و انتظار مرگ آن حضرت را می‌کشیدند تا با ارتحال او، اسلام هم برچیده شود. چونکه خیال می‌کردند از پیامبر فرزندی نمانده که راه او را ادامه دهد اما از برکت وجود کوثر قرآن علاوه بر اینکه نسل و ذریه پیامبر بوسیله فاطمه زهرا (س) در جهان گسترش یافت، آئین او و تمام معارف و احکام اسلام هم از یک منطقه خاص و محدود عبور کرده و جهان را فرا گرفته است و اسلام سه نفره به یک و نیم میلیارد مسلمان و یک کشور اسلامی به پنجره و هفت کشور اسلامی رسیده و این هم از برکات و خیرات حضرت صدیقه کبری، کوثر قرآن است.

نکته: هر کس فاطمه را دارد همه چیز دارد. اما اگر کسی فاطمه را نداشته باشد هیچ چیز ندارد و ابتر خواهد بود و چون پیامبر خدا فاطمه را دارد همه چیز دارد و دشمن پیامبر که فاطمه را ندارد ابتر است و هیچ ندارد.

فاطمه در یگانه

از آنجاییکه فاطمه یکدانه و بی‌نظیر است، سوره و کلمات آن « اعطیناک- کوثر- شانئک- ابتر» هم در قرآن تکرار نشده است. و اگر فاطمه همانندی داشت، سوره کوثر هم می‌توانست همانندی داشته باشد، لذا گفته شده، فاطمه زهرا (س) مظهر صفت « لیس کمثله شیء» خداوند است. یعنی صفت همانند نداشتن خداوند در این عالم در فاطمه تجلی یافته و همانند زهرا در این دنیا وجود نداشته و نخواهد داشت و حقیقتی است یکدانه و بی‌نظیر چه اینکه در طول تاریخ بشریت در میان انبیاء و اولیاء سراغ نداریم که:

1- در سن 18 سالگی جبرئیلی امین با او مراوده داشته باشد61

2- این مراوده به قدری باشد که در عرض 75 یا 95 روز بصورت مصحف در آید و کاتب آن هم امیرالمؤمنین (ع) باشد62.

3- لیله‌القدر و ظرف یازده قرآن ناطق باشد.63

4- هم باعث ماندگاری رسالت پیامبر و هم استمرار بخش خط ولایت و هم عامل جاوداندگی نسل پیامبر (ص) گردد.

5- مدال افتخار سیده نساء العالمین را در آفرینش به خود اختصاص دهد.

6- رضایت و خشم او میزان رضایت و خشم خدا و رسول گردد.

7- شریف ترین نسب عالم را دارا باشد.

و...

آری او ثمرة خلقت و عصاره رسالت و مادر ولایت و امامت، آئینه‌ی تمام‌نمای پیامبر، مظهر صفات کمالیه و جمالیه حق و حقیقت لیله‌القدر64 و بالاخره تمام ابعادی که برای یک انسان متصور است در فاطمه زهرا جلوه کرده است. او حقیقتی یکدانه و بی‌نظیر که همانند ندارد، او حوراء انسیه است65.

نبی مکرم اسلام ضمن حدیثی فرمود: دخترم فاطمه از هر جهت بهترین و برجسته‌ترین مخلوق روی زمین است.

ان فاطمه ابنتی خیر اهل الارض عنصرا و شرفا و کراماً 66.

فاطمه فاطمه است، محدثه است، صدیقه است، مبارکه است، مرضیه است، راضیه است، کوثر است و بالاخره شخصیتی که هرگز تاریخ در طول حیات خود تکرار نمی‌کند و همچون خورشیدی بر تارک اسلام می‌درخشد.

فاطمه اسوه بی‌نظیر

پروردگار عالم در قران کریم شیوه‌های متفاوتی را برای تربیت انسان ارائه فرموده است. یکی از مؤثرترین و کارآمدترین شیوه‌های تربیتی که در قران به کرات بطور مستقیم و غیرمستقیم مورد توجه قرار گرفته، ارایه الگوهای شایسته می‌باشد.

قد کانت لکم اسوه حسنه فی ابراهیم و الذین معه67 در ابراهیم و کسانی که با او بودند برای شما الگویی نیکوست.

ضرب الله مثلا للذین امنوا امراه فرعون68.  خداوند برای مؤمنین همسر فرعون را مثل زده است. لقد کان فی رسول الله اسوه حسنه69 در پیامبر خدا برای شما الگویی نیکو وجود دارد.

از آنجائیکه حضرت زهرا (س) استمرار اسوه حسنه پدر است، او میوه قلب رسول الله و روح و نور چشم و پاره‌تن رسول خدا است.70  او مظهر رضای الهی و  غضب ربوبی و سیده بانوان جهان بشمار می‌آید، لذا به عنوان الگوی جامع و برتر برای نسل دیروز و امروز و فردا معرفی شده است. و شاید همین رمز و راز آن روایتی باشد که فرمودند:

نحن حجه الله علی الخلق وجدتنا فاطمه حجه الله علینا71

ما ائمه حجت خداوند بر مردم و ما درمان فاطمه حجت و الگوی امامان است.

امام زمان بهترین خلق روی زمین، الگوی همگان در تمام ابعاد وجودی انسان، هم فاطمه زهرا (س) را اسوه شایسته زندگانی خویش معرفی می‌فرماید.

و فی ابنه رسول الله لی اسوه حسنه72 دختر رسول خدا برای من الگوی شایسته است.

فاطمه الگوی من است نه از آن جهت که مادر من است بلکه بدین جهت که دختر رسول الله و استمرار رسالت و آئین پدر و تداوم بخش امامت و ولایت است.

آری فاطمه نه تنها الگوی بانوان جهان بلکه اسوه تمام جهانیان در ابعاد مختلف زندگی است در سجاده بندگی، در جلوه‌گاه وارستگی، در اوج ایثار و انفاق، در زهد و ساده‌زیستی، در حیاء و حجاب و عفاف، در عرصه وظایف خانوادگی، در میدان صبر و بردباری، در جهبه جهاد فرهنگی -اجتماعی و سیاسی و...

مقام معظم رهبری فرمود: شخصیت زهرای اطهر در ابعاد سیاسی، اجتماعی و جهادی شخصیت ممتاز و برجسته‌ای است، به طوری که همه زنان مبارز و انقلابی و برجسته و سیاسی عالم می‌توانند از زندگی کوتاه و پرمغز او درس بگیرند73. لذا به تمام دنیا و همه مجامع علمی و فرهنگی با قاطعیت اعلام می‌کنیم که اگر همانند زهرا دارید معرفی کنید. و با تمسک به آیات و روایات با صراحت می‌گوییم که همانند آن حضرت وجود نداشته و نخواهد داشت و بهترین الگو در همه ابعاد زندگی برای همه عصرها و نسل‌ها می‌باشد.

حضرت آیت الله جوادی آملی فرمود: آنچه در پایان این خطوط و خاتمه این سطور می‌توان به یادگار نوشت و در جان سرشت، اعتقاد به کوثر بودن زهرا (س) و الگو بودن دختر بطحاء است. او نه تنها اسوه زنان و رهبر نسوان است بلکه امام مردان و زعیم قاطبه نیکان است74.

فاطمه مدافع حریم ولایت:

یکی از ضروری‌ترین عرصه‌هایی که بایستی به فاطمه زهرا اقتدا نمود، عرصه دفاع از حریم امامت و ولایت است، او در دوره کوتاه زندگانی خود زیباترین جلوه پاسداری از حرمی امامت را با ایراد خطبه‌های حماسی و پرشور و شیوه‌های دفاع از ولایت را در دو بخش نظری و عملی به تصویر کشانید.

در قیام پرحماسه فرهنگی‌اش لحظه‌ای از افشاگری منحرفان کوتاه نیامد، تا به همه مسلمین در طول تاریخ بفهماند که سکوت در مقابل مهاجمان فرهنگی پذیرفتنی نیست و غفلت در مقابل هدف‌گیران ولایت، عقلایی نیست و افشاگری توطئه‌های منافقین داخلی و آگاه‌سازی غافلان و ساده‌اندیشان وظیفه همه علما و بزرگان و خواص جامعه است.

و در نهایت مجروح شدن و سیلی خوردن و به خون نشستن و فرزند دادن و از پای ننشستن در مرزبانی از اسلام ناب محمدی (ص) و حمایت نظری و عملی از ولایت و امامت و استمرار رسالت و امامت یعنی ولایت فقیه در عصر غیبت امام زمان عج، سیره فاطمی و علوی حسینی است. حضرت آیت‌الله جوادی آملی در این باره می‌فرماید: اگر او را در یکی از عالی‌ترین چهره‌ها و برجسته‌ترین صورت‌هایش که همانا دفاع از حریم ولایت است بنگری، مشاهده می‌کنی دریای وجودش به جوش آمده و موج هستی‌اش به اوج رسیده، همه و همه را فدای راه علی و نثار مقام علی (ع) می‌نماید و می‌گوید یا علی جانم فدای جان تو و نفس من نگهبان نفس تو باد. قالت روحی لروحک الفداء و نفسی لنفسک الوقاء.75

امید است با پیروی از سیرة فاطمی در همة ابعاد زندگی، شکر عملی این عطیه الهی را بجا آورده و در حفظ و نشر و گسترش آن برای نسل امروزی کوشا باشیم.

پی‌نوشت‌ها:

1- بحارالانوار، ج43، ص 5

2- زهرا برترین بانوی جهان، ص 20 و 76

3 -آی تطهیر- امالی صدوق ص 393- علامه حسن‌زاده آملی در هزار و یک نکته فرمود: اما فخر رازی که مشهور به امام المشککین است و درهر مسأله شک کرده در مورد عصمت فاطمه زهرا (س) تسلیم محض لسا. (نکته 748)

4 - قل لااسئلکم علیه اجراً الا الموده فی‌القربی-شوری آیه 23- امام شافعی پیشوای فرقه شافعیان در این باره چنین سروده است: یا اهل بیت رسول الله حبکم فرض من الله فی‌القرآن انزله (ای اهل بیت رسول خدا دوستی شما واجبی است که در قرآن نازل شده است

5 -ان الله یغضب لغضب فاطمه و یرضی لرضاه. بحارالانوار ج 43 ص 19- امالی صدوق ص 214

6 - زهرا برترین بانوی جهان ص 78

7-بحارالانوار ج 43 ج 105، شاعر عرب هم در این باره چنین سروده است. و حبها من الصفات العالیه علیه دارت القرون الخالیه

8 -سرچشمه اندیشه، ج2، ص99

9 -صحفیه نور ج 12 ص 72 قسمتی از پیام امام خمینی ره در  تاریخ 15/2/59

10 -صحیفه امام ج 20 ص4

 11- صحیفه امام ج 7 ص 337-338

12 -مناقب فاطمی ص 78

13 -حدیث ولایت ج 3 ص 167

14 - المخفیه قبرها و المجهوله قدرها

15 - بحارالانوار ج 43 ص 65- هزار و یک نکته علامه حسن‌زاده آملی نکته اول.

16 - صحفیه نور ج 12 ص 72

7  -درباره حضرت زهرا بیش از 50 آیه قرآن تاویل شده است

8  -آدرس آیات: تطهیر احزاب 33-مودت، شوری 23- مباهله، آل‌عمران 61- ابرار، دهر 8- امانت، احزاب 72- ذی‌القربی، اسراء 26- صلوات، احزاب 56- نور، نور 35- ضرب‌المثل، ابراهیم 24- بیوت، نور 36- مرج‌البحرین الرحمن 16- ایذاء احزاب 57.

9  - تفسیرالمیزان -ج 20- ص370

20 - بقره 23

21 -تفسیر مجمع‌البیان 10 ص 836 و تفسیر نمونه ج 27 ص 368

22 - تفسیر المیزان ج 20 ص 371

23 - تفسیر نمونه ج 27 ص 377

24 - تفسیر نمونه ج 27 ص 377

25 - تفسیر المیزان ج 20 ص 371

26 - حجر 78

27 - طه 99

28 -تفسیر مجمع‌البیان ج10 ص 835

29 -تفسیر کبیر ج 32ص 124

30 -تفسیر المیزان ج 20 ص370

31-تفسیر المیزان- ج20-ص 370

32- تفسیر کبیر ج 32 ص 124

33 -تفسیر المیزان ج 20 ص 370

34 -بحارالانوار ج16 ص 78

35-اعراف 142

36 -فص حکمه عصمیته فی کلمه فاطمیه ص 60

37 -تفسیر المیزان ج 20 ص 370 تفسیر کبیر ج 32 ص124- تفسیر نمونه ج 27 ص 376- تفسیر مجمع‌البیان ج 10 ص 836

38 -صحیفه امام ج 19 ص 184

39 -مناقب فاطمی ص 92

40 -اصول کافی باب ان الارض لاتخلومن حجه

41 -مفاتیح الجنان زیارت جامعه کبیره

42 -بحارالانوار ج 43 ص8

43 -اصول کافی ج1 ص 457

44 -صحیفه امام ج 20 ص 5 و 4

45 -صحیفه امام ج 16 ص 87-193

46- فرائت السمطین، ج 2 ص 68

47- صحیفه امام، ج7، ص 337

48 -سفینه البحار، ج2.

49 -روایت شده که پیامبر اسلام فاطمه را به کنیه‌ام ابیها یعنی مادر پدر می‌خوانده فص کلمه عصمتیه فی کلمه فاطمیه- ص 45

50- سوره دهر-8

51 -فرائد السمطین، ج2 ص 67

52 -فرائد السمطین، ج2 ص 67

53 - سرچشمه اندیشه-ج2-ص 103

54 -دهر- 8

55 -الغدیر ، ج3، ص107-111- و غالب تفاسیر شیعه و سنی

56 - الغدیر، ج1 ص 31

57 -این مطالب برگرفته از فرموده علامه آیه ا... مصباح یزدی در کتاب جامی از زلال کوثر ص 23-24

58 -مناقب فاطمی، ص 22

59 - تفسیر نمونه، ج 27، ص377

60 -تفسیر المیزان ج 20، ص 371

61 - اصول کافی ج1 ص 241

62 - همان

63 -در روایتی شب قدر تفسیر به فاطمه زهرا شده است لیله فاطمه فمن عرف فاطمه حق معرفتها فقد ادرک لیله القدر- مراد از شب قدر فاطمه است و هر که فاطمه را به حق بشناسد همانا شب قدر را درک کرده است. انسان و قرآن- ص 248

64 -انسان و قرآن- ص 248

65 - بحار ج 81 ص 614- زهرا برترین بانوی جهان ص 19

66- فرائد السمطین ج2 ص 68

67- ممتحنه 6

68-تحریم 11

69 - احزاب 21

70- امالی صدوق- ص 99

71 -بحارالانوار ج 23 باب 31

72 - بحارالانوار ج 53 ص 178

73 - بحارالانوار ج 53 ص 178

74 -سرچشمه اندیشه- ج2- ص 106.

75- سرچشمه اندیشه - ج2 - ص103

فهرست منابع و مآخذ

1- قرآن کریم

2- مفاتیح الجنان

3- اصول کافی مرحوم کلینی دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1365 هـ ش

4- امالی مرحوم شیخ صدوق- انتشارات کتابچی، تهران

5- انسان و قرآن علامه حسن‌زاده آملی، انتشارات قیام قم، دوم، 18

6- بحارالانوار مرحوم محمدباقر مجلسی، مؤسسه الوفاء بیروت لبنان، 1404 هـ. ق

7- تفسیرالمیزان مرحوم علامه طباطبائی، انتشارات جامعه مدرسین، قم

8- تفسیر مجمع‌البیان مرحوم علامه طبرسی، دارالعربیه، بیروت، دوم، 1408 هـ. ق

9- تفسیر کبیر فخر رازی نشر مکتب الاعلام الاسلامی، چهارم، 1413 هـ. ق

10- تفسیر نمونه ناصر مکارم شیرازی دارلکتب اسلامیه، تهران، هشتم، 1369 هـ. ش

11- جامی از زلال کوثر محمدتقی مصباح یزدی، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) قم، سوم، 1382

12- حدیث ولایت حضرت آیه الله سیدعلی خامنه‌ای انتشارات امیرکبیر، تهران، سوم، 1377 هـ. ش

13- زهرا برترین بانوی جهان، ناصر مکارم شیرازی- انتشارات سرور، قم، ششم، 1380 هـ. ش

14- سرچشمه اندیشه، عبدالله جوادی آملی، مرکز نشر اسراء، قم، اول، 1382 هـ. ش

15- سفینه البحار، مرحوم شیخ عباس قمی، تهران، انتشارات فراهانی

16- صحیفه امام، مرحوم امام خمینی (ره)، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) تهران، اول، 1378 هـ. ش

17- فرائدالسمطین- ابراهیم جوینی خراسانی- مؤسسه المحمودی، بیروت، اول، 1398 هـ. ق

18- فص حکمه عصمیته فی کلمه فاطمیه، علامه حسن‌زاده آملی، انتشارات قیام قم، دوم، 1381، هـ. ش

19- الغدیر، مرحوم علامه امینی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، پنجم، 1371 هـ. ش

20- بانوی بانوان حضرت فاطمه زهرا (س) مؤسسه در راه حق، قم، مکرر، 1372 هـ. ش